Abomasum Deplasmanı

Abomasum kayması doğum sonrası bir ay içinde özellikle yaşlı ve iri süt sığırlarında ortaya çıkar. Abomasum kayma vakalarının %80’i ve %90’ı arasında abomasumun rumenin sol yukarı tarafında yer almasıyla gözlenir. %10’u ve %20’si arasında ise rumenin sağ yukarı tarafında yer alması şeklinde gözlenir. O nedenle sol abomasum kayması, sağ abomasum kayması olarak iki tipinden bahsetmek mümkündür. Doğumla birlikte yavru ve yavru zarlarının boşalttığı abdominal alanda mide kompartımanlarının hareket alanının artması en önemli faktördür. Bu arada özellikle kuru dönemde yüksek kesif yem ve düşük partiküllü kaba yemlerle yemleme abomasum kaymasında etkili olan en önemli faktörlerdir.

Abomasum kayması vakalarında hayvanlarda ketozis, çok aralıklı yem tüketme, yem tüketiminin durması, yetersiz bağırsak hareketleri, süt veriminde düşme ve halsizlik gibi belirtiler gözlenir. Mideden alınan besinlerin sindirim sisteminin aşağı kısımlarına akışı sınırlandırıldığından midede gaz birikir. Süt sığırı sürülerinde %2 ve %4 oranlarında vakaya rastlanabilir.

Kuru dönemde yüksek kesif yem ve düşük partikül büyüklüğüne sahip kaba yemler almış yüksek kondisyonlu ineklerde doğum sonrası abomasum kayması riski yüksektir. Yüksek kondisyonlu hayvanların doğum sonrası yem tüketimleri de düşük olmaktadır. İştahtaki bu düşüş kaba yem alımını da sınırladığından abdominal alanı dolduracak rumen doluluğu sağlanamaz, ayrıca rumen duvarı kasının kasılma gücü düşer ve hayvanın abomasum kaymasına açık hale gelir.

KORUNMA YOLLARI

Hayvanların kuru dönemde yüksek kesif yem veya düşük kaba yemle yemlenmesinden kaçınılmalıdır.
Aşırı mineral ve protein alımına bağlı olarak gelişen alkolozisden sakınılmalıdır.
Toksemi ve kalsiyum ile ilgili problemlerden sakınılmalıdır. Süt hummasında rumen duvarı kasının kasılması da düşmektedir.
Kuru dönemin ilk haftalarında inekler canlı ağırlıkların %1.5 ve %2’si düzeylerinde kaliteli ve uzun partiküllü kaba yemler almalıdırlar. Doğuma 3 hafta kalan dönemde kaba yem tüketimi canlı ağırlığın %1 ve %1.4’ü oranına düşürülebilir. Doğuma müteakip hayvanlara belli miktar kuru ot verilmesi riski azaltır. Kuru dönemin sonlarında kesif yem tüketimini canlı ağırlığın %0.5’i düzeyinde tutmak önerilebilir.
Kuru dönemde ve doğum sonrasında hayvanın yem ve özellikle kaba yem tüketimini sınırlayacak uygulamalardan ve faktörlerden uzak durulmalıdır.

TEDAVİSİ

Abomasum kaymasında tedavi cerrahi müdahaledir. Abomasum normal pozisyonuna getirilir ve tekrar etmemesi için dikilerek sabitlenir.